MEER DAN ÉÉN OF GÉÉN Ratjes zijn groepsdieren, en zijn dus héél sociaal. Het is niet de bedoeling om ratjes alleen te huisvesten, want studies tonen aan dat zij dan depressief, en zelfs ziek hiervan kunnen worden. Minimum 2 ratjes dus, al raad ik persoonlijk 3 aan. Aangezien het groepsdieren zijn, hebben zij dus ook een bepaalde 'hiërarchie', die mooi naar voor komt wanneer je 3 of meer ratjes hebt. Ook is dit handiger voor als er een ratje plots zou sterven, want dan zit je andere ratje niet alleen. Als je met één ratje overblijft, moet je namelijk opzoek naar een leeftijdsgenootje OF naar 2 rittens, aangezien ratjes ook een leeftijdsgenootje nodig hebben. Zelfs als je enorm veel met je ratje bezig bent - is een ander ratje NODIG! Je kan nooit een ander ratje vervangen. Je kan namelijk niet met hun slapen, spelen op die manier, hun wassen zoals ze bij elkaar doen, enz. Voor 2, of meer, ratjes zorgen is ook niet meer werk en kost ook (bijna) niet meer geld. Enkel de dierenartskosten, natuurlijk, maar als je dit niet kunt betalen voor 2 ratjes, neem je beter gewoon géén ratjes. In mijn rattery worden ook nooit ratjes alleen verkocht, tenzij je al een leeftijdsgenootje hebt. De ratjes gaan ook niet "minder tam" worden door er 2 of meer te hebben, integendeel! Ze gaan van elkaar snel leren, dus een banger ratje zal je bijvoorbeeld sneller gaan vertrouwen door te zien dat zijn/haar broertje/zusje je vertrouwt! Let er wél zeker op dat mannetjes en vrouwtjes ALTIJD gescheiden leven EN spelen van elkaar tenzij ze gecastreerd zijn!!!
RATJES vs ANDERE HUISDIERTJES Veel mensen denken niet aan ratjes als huisdieren. Dat is jammer, want ze zijn één van de sociaalste diertjes onder de knaagdieren. Het zijn zeker géén kijkdieren, zoals SOMS bijvoorbeeld hamsters wel zijn. Je kan ratjes het best vergelijken met kleine hondjes: ze zijn enorm slim, zo kunnen ze bijvoorbeeld hun eigen naam leren, trucjes leren, gaan ze in een 'ratten'bak naar toilet, enz. Ook zijn ze enorm sociaal en mens-gericht. Zodra ze je kennen, springen ze met plezier op je schouder, of komen ze kusjes geven. Als ik de rattenkamer nog maar open doe, staan àl mijn ratjes al aan de deur van de kooi te wachten om aandacht te krijgen. Ook wassen ze zichzelf méér dan katten doen! Dus het zijn zeker geen vieze diertjes. Ze zijn wel groter dan hamsters of muizen, en hebben een grotere kooi nodig. In het algemeen hebben ze veel andere behoeften, die hier verder zullen worden uitgelegd.
MANNETJES vs VROUWTJES Ik krijg wel eens de vraag, wat is het verschil tussen mannetjes en vrouwtjes? In het algemeen zijn mannetjes rustiger, knuffeliger, groter, hebben grote 'mannendelen', hebben een iets sterkere geur, markeren iets meer, en zijn vrouwtjes speelser en actiever, kleiner, mindere geur, markeren minder, hebben meer kans op tumoren, zijn zachter. Maar, elk ratje heeft zijn eigen persoonlijkheid! Dit wilt zeggen dat sommige mannetjes héél actief kunnen zijn, en sommige vrouwtjes héél rustig en knuffelig. Net zoals mensen verschillen ze sterk van elkaar. Ze zijn beiden héél fijn om te houden, en zeker sociaal, gewoon elk op hun eigen manier.
HUISVESTIGING Ratjes worden gehouden in een kooi (of toch, in de meeste gevallen). De minimumafmeting voor een kooi is L80xB50xH70 voor 2 ratjes. Hoe groter, hoe beter! Ratjes hebben de ruimte nodig om rechtop te staan, te klimmen, en te 'ravotten'. Ben je niet zeker of je kooi geschikt is, kan je het altijd controleren op de cage calculator (klik maar!) of mag je het mij altijd vragen. Traliekooien zijn de meest geschikte kooien voor ratjes, omdat dit goed geventileerd is en ze hier gemakkelijk kunnen klimmen. Zorg wel dat de tralies niet te groot zijn, zodat je ratjes (vooral rittens) niet kunnen ontsnappen. Normaal gesproken is dit 1.5cm, maar volwassen mannen kunnen vaak ook in kooien met een grotere tralie afstand. Indien je een kooi hebt met een grote tralie afstand, kan je hier wel tuingaas over plaatsen, maar dat is niet zo handig natuurlijk. Op de foto hiernaast staat de Double Critter Nation. Dit vind ik de beste kooi. Ze zijn wel prijzig, maar zijn dit ook zeker waard. De deuren gaan volledig open vooraan, wat dus handig is om de kooi in te rechten, te poetsen, en met je ratjes te spelen! Verder zijn andere geschikte kooien ook de Savic Royal Suite, Furet Tower, Savic Zeno 2 / 3 Empire, of verschillende vogelkooien. Je plaatst je kooi best ergens waar geen tocht is! Anders kunnen je ratjes snel ziek worden, aangezien ze best gevoelige luchtwegen hebben. Ook in de volle zon is géén goed idee, want ratjes kunnen overlijden als het te warm wordt. Indien je geen kooi op pootjes hebt, is het ook aangeraden de kooi wat hoger te zetten, want zo voelen ratjes zich veiliger. In de kooi zijn er verschillende dingen nodig. Natuurlijk een eetbakje en drinkflesje. Flesje is beter dan een bakje voor water, want ze zullen hier in plassen en dan moet het enorm vaak verschoond worden! Daarnaast hebben ze graag hangmatjes, sputniks, huisjes, kartonnen doosjes, knaagspeeltjes, speeltjes voor papegaaien zijn vaak ook geliefd, touwen om op te hangen, noem maar op! Zorg dat je kooi genoeg spulletjes heeft, en er ook variatie is! De bodembedekking bespreek ik hieronder nog verder.
ETEN Ratjes moeten continu een bron van voeding bij zich in de kooi hebben. De beste voeding die je in de dierenwinkel kan kopen, heet Science Selective. Dat is een brok waar alles van voedingstoffen al in zit. Als je online kunt bestellen, zijn websites zoals Knagers Natuurlijk, Plezier Voor Je Dier, Pet-Design ook zeer geschikt. Buiten hun brok of mengsel, hoor je ook nog voeding bij te geven. Bij rittens geef je best nog proteine bij; zij hebben namelijk meer proteine nodig dan volwassen ratjes, en dit zit vaak niet inbegrepen in hun brok. Geef regelmatig eitjes of kip, of andere vormen van proteine. Bouw dit af als ze ouder worden, en geef géén of heel weinig proteine meer na 1,5 jaar oud. Te veel proteine kan namelijk leiden tot nierproblemen. Daarbuiten moeten ratjes, zowel oudere als jongere, zo'n 3-4 keer per week verse groentjes en/of fruit krijgen. Pasta, rijst, nootjes, meelwormen, en nog véél meer eten ze vaak ook graag! Ga vooral eens na op Tamme Ratten wat ratjes wél en niet mogen eten. De lijst is té lang om op mijn website te plaatsen, maar het is wel zeer belangrijk om dit te weten. Zorg wel dat als je restjes van jouw eten geeft, dat er niet teveel suiker en zout in zit. Dit is niet gezond voor hen.
BODEMBEDEKKING Natuurlijk heb je een bodembedekking nodig in de kooi. Er zijn zoveel soorten, maar niet elke soort is geschikt voor ratjes. Veel soorten, zoals bijvoorbeeld kattenzand, is te stoffig voor de ratjes hun luchtwegen. Een eerste mogelijkheid is kartonnen bodembedekking. Dit is niet zo stoffig, absorbeert goed, en is ook nog eens goedkoop als je het in grote hoeveelheden koopt. Ecobed, Finacard, Greenmile, Ecobale zijn bekende merken. Daarnaast kan er ook papier gebruikt worden. Gewoon papier zoals krantenpapier stinkt wel snel! Maar er is ook gerecycleerd papier zoals Back 2 Nature. Dit zijn een soort van 'korrels', en zij absorberen goed, zijn niet te stoffig, en worden vaak gebruikt door ratten eigenaars. Ook in mijn toiletjes ligt Back 2 Nature. Een andere mogelijkheid is om fleece dekens in de kooi te leggen. Dit is stofvrij, kan je hergebruiken door te wassen, en is nog eens mooi ook! Ook badmatten van Ikea zijn een mogelijkheid. Dit gebruik je best enkel als je ratjes zindelijk zijn (hierover meer uitleg hieronder), want anders gaat fleece toch snel stinken. De meeste rattenhouders die fleece gebruiken, hebben dus een toiletje in de kooi met een àndere bodembedekking in, zodat de ratjes snappen dat dit een toiletje is! Mijn ervaring heeft me geleerd dat krantenpapier onder fleece leggen, wel helpt bij geurtjes. Zaagsel, of houtvezels, zijn vrijwel nooit geschikt. Dit is te stoffig voor ratjes. Er zijn wel een aantal speciale houtvezels die geschikt zijn, maar die zijn dan ook vaak duurder. Ik raad gewoon aan om een andere bodembedekking te kiezen, om veilig te zijn.
EEN PROPERE KOOI Héél vaak krijg ik berichtjes van mensen die zich afvragen waarom hun ratjes stinken. Ja, ratjes hebben, net zoals elk dier, een geur. Ik ben persoonlijk niet akkoord met het "feit" dat ratten zouden stinken. Indien je ratjes stinken, is er echt wel een probleem. Hier ga ik uitleggen wat eventuele problemen zouden kunnen zijn, en hoe je ze kan aanpakken. Tot nu toe heb ik iedereen al kunnen helpen door dit advies, dus niet getreurd! 1. De kooi poetsen is heel belangrijk, maar je mag ook niet té vaak poetsen, want dan gaan je ratjes overmarkeren om hun geur weer in de kooi te krijgen. Hoe vaak je moet poetsen, is afhankelijk van de grootte van de kooi en aantal ratjes. Ik poets mijn kooien 1 keer per week volledig uit, maar ik haal de toiletjes wel vaker leeg, natuurlijk. De beste manier, vind ik, is met azijn. Hoe poets ik dus mijn kooi? Eerst haal ik alles van stof eruit: hangmatten, badmatten, fleece,... en steek ik dit in de was. Ik gebruik normaal wasmiddel dat niet te fel ruikt, én doe daar een scheut azijn bij. Dan neem ik alles van plastic uit de kooi: sputniks, huisjes, de plateau's,... en zet ik dit in de douche of in het bad. Ik vul een lege spuitbus met een 2-tal cm azijn en de rest water, met een druppeltje afwasmiddel en soms ook het sap van een citroen. Azijn en water zijn de belangrijkste onderdelen, de rest is bijzaak! Ik sproei alles goed nat met deze mengeling, en laat het een 10 minuten inweken. Terwijl ga ik met natte babydoekjes over de tralies van de kooi, en even in de kleine hoekjes, veeg ik alle vuiligheid van de vloer, en soms dweil ik even. Dan ga ik terug naar de badkamer, en ga ik met een sponsje nog even over alles wat meer aanplakt. Als dit gedaan is, sproei ik alles goed na met warm/heet water. Het is héél belangrijk dat je goed naspoelt, want als iets te fel ruikt, gaan ze wederom overmarkeren. Daarom gebruik je best azijn, en geen wasmiddel uit de winkel met parfum in. Als alles schoon is, droog ik het af, en maak ik de kooi weer op. Dit duurt voor mij nu ongeveer een uurtje per week, maar dat is ook afhankelijk van hoe je er zelf over doet, hoeveel kooien je hebt, enz...
Nu de problemen: ik poets mijn kooi goed, en toch stinken ze, hoe komt dit? Mogelijke oorzaken: 1. De bodembedekking absorbeert niet goed, en daardoor stinkt je kooi sneller. Verander eens van bodembedekking en kijk of dit het probleem oplost. 2. Het eten. Ja hoor, door sommige merken gaan ze sneller stinken. Dit kan bij mensen ook, als wij iets pittig eten bijvoorbeeld. Schakel dus eens over naar een ander merk. Hierboven lees je geschikt voedsel voor je ratjes. Ook kan het zijn dat je té veel fruit geeft, waardoor ze slappe kakjes krijgen, en dit stinkt ook sneller. 3. Je ratje wordt oud, of kan door de één of andere medische reden zichzelf niet goed meer wassen. Ratjes wassen zichzelf normaal gezien héél goed, en daarom is het bijna onnodig om ze een bad te geven. Indien je ratjes ouder worden, en je merkt dat ze zichzelf niét goed meer wassen, kan je ze helpen door me een vochtig doekje ze elke dag gewoon eens af te 'kuisen'. Dit geeft minder stress dan een bad, en zal hen ook helpen om proper te blijven. 4. Je ratje is ziek, of ze hebben stress. Loopt er een kat heel de tijd over de kooi? Of een hond blaft continu als ze zich bewegen? Of je ratje lijkt ziek te zijn? Dan kunnen ze ook stress kakjes of slappere kakjes krijgen, wat dus ook weer meer stinkt. 5. Je ratjes zijn nog rittens! Rittens stinken qua kakjes iets meer dan volwassen ratjes. Na zo'n 4 maand zou die geur wel weg moeten zijn... Maar dus, gewoon iets vaker je toiletjes legen of de kakjes opruimen!
Denk je dat je ratjes stinken, ook al is niks van deze lijst de oorzaak? Stuur me gerust een mailtje via de contact pagina. Samen proberen we een oplossing te zoeken.
ZINDELIJKHEID Ratjes zijn zeer slimme diertjes. Je kan ze dus van alles aanleren. Een van de handigste "trucjes" is volgens mij de zindelijkheidstraining. Dit helpt bij het proper houden van de kooi, en maakt het poetsen van de kooi ook toch nét wat simpeler. Hoe ga je te werk? Je koopt geschikte toiletjes. Per plateau heb je best 1 toiletje, anders gaan ze toch nog in de hoekjes gaan. Ze zijn misschien wat te lui om naar beneden te lopen? Ha! Dus, zorg voor een toiletje op élk level. Dan doe je er bodembedekking in, en wel een andere dan de rest van de kooi. Bijvoorbeeld, heb je fleece in de kooi liggen, dan gebruik je Back 2 Nature in de toilet. Andere combinaties zijn ook goed, natuurlijk. Soms snappen ratjes het al van zelf, maar soms ook niet! Dan ga je elke dag gewoon de kakjes uit de kooi, in de toiletjes leggen. Je kan desnoods handschoenen gebruiken of gewoon daarna je handen wassen. Na een tijdje zullen ze beginnen snappen dat ze dààr hun behoefte moeten doen. Plassen zullen ze wel nog buiten de toilet doen in de meeste gevallen. Je kan dit wel verminderen door een 'plas-steen' in de toiletjes te leggen. Dit is een grotere steen, zowat palm-grootte, waar ze voor de één of andere reden graag op plassen. Vraag me niet waarom... Zo'n steen kan je gerust buiten vinden, maar leg hem wel 48 uur in de diepvries, om te voorkomen dat er parasieten op leven. Deze gaan dood als je ze 48 uur invriest.
Buiten de kooi zouden je ratjes ook min of meer zindelijk moeten worden. Rittens, en nieuwe ratjes, zullen dit nog niet meteen zijn. Rittens kunnen hun nog niet zolang inhouden, en zowel rittens als nieuwe ratjes zullen misschien wat stress hebben. Leg dus een dekentje op de zetel/bed/kamer waar je ze loslaat, zodat dit geen probleem is. Naargelang ze wat ouder worden en de omgeving bekender wordt, zullen ze zich wel beginnen ophouden. Ik raad aan om ze na één uur los-loop-tijd, ze een kwartiertje terug in de kooi te zetten, zodat ze hun behoefte kunnen doen, eten, en drinken.